Afscheidsinterview Marijke Dashorst, strategisch adviseur NLQF

Een leven lang ontwikkelen

"Ik heb altijd gezegd: als de wet er is, dan hou ik ermee op." Aan het woord is Marijke Dashorst. De wet in kwestie is de Wet NLQF, die op 1 januari 2025 in werking treedt. Het moment ook waarop Marijke met pensioen gaat en haar baan als strategisch adviseur bij het NCP NLQF aan de wilgen hangt. We blikken met haar terug, maar ook vooruit. "Het zou mooi zijn als ik op feestjes niet meer hoef uit te leggen wat het NLQF is."

Met de inwerkingtreding van de Wet NLQF op 1 januari, krijgt het Nederlands Kwalificatieraamwerk – de generieke inschaling van formele opleidingen en de, op vrijwillige basis aangevraagde, inschaling van de non-formele opleidingen – een wettelijke basis. Daarmee is een traject van ruim 12,5 jaar afgesloten. Voor Marijke begon het echter al enkele jaren eerder. "Rond 2005 werkte ik bij de MBO Raad en kreeg de vraag of het me interessant leek om als Expert National Détaché bij de Europese Commissie te gaan werken. Nou heb ik het altijd aantrekkelijk gevonden om te werken in een internationale omgeving. Ik ging dus in op de uitnodiging om hier eens over te praten. Dat gesprek bleek een sollicitatie-interview te zijn. Kennelijk zei ik de juiste dingen. Met een detachering als gevolg!"

European Qualification Framework

Marijke mocht zich storten op het onderwerp adult learning, waarbij het vooral draaide om de ontwikkeling van lager opgeleiden. "Dat was een megadossier, want Europa telde op dat moment zo’n 80 miljoen lager opgeleiden. Daar moest ik samen met een handjevol anderen allerlei slimme dingen voor verzinnen. Op hetzelfde moment werd het European Qualification Framework ontwikkeld. Dat mocht ik van dichtbij meemaken."

Met pensioen of toch…

Marijke raakte tijdens haar detachering steeds meer vertrouwd met het EQF. Dat kreeg een vervolg: weer terug in Nederland na een uitermate leerzame en dynamische detachering, kreeg ze de vraag om mee te denken over het NLQF, de Nederlandse versie van het kwalificatieraamwerk. "Eigenlijk was ik van plan om met pensioen te gaan. Ik was 62, kon een mooie regeling krijgen. Maar ja, dit was toch wel weer erg leuk en interessant. Zodoende ben ik, samen met toenmalige projectmanager NLQF Karin van der Sanden, aan de slag gegaan. Onze uitdaging was om op basis van leeruitkomsten het onderwijs onder te brengen in de beoogde 8 niveaus van het NLQF. Nooit gedacht dat ik me uiteindelijk nog eens 15 jaar met het kwalificatieraamwerk zou bezig houden. Eerst vanuit de Europese Commissie en vanaf 2011 vanuit het Nationaal coördinatiepunt NLQF, waar ik kwartiermaker werd."

Valideren = motiveren

Steeds lonkte het pensioen. Maar Marijke bleef werken, simpelweg omdat ze bezig was met iets wat zeer nauw aan haar hart ligt: het op elk denkbaar niveau zichtbaar maken van en waarde toekennen aan iemands kennis en kunde. "Ik wilde daar graag een bijdrage aan leveren", benadrukt ze. "Er zijn enorm veel mensen die echt wel iets kunnen, maar daar nooit de erkenning voor krijgen, simpelweg omdat ze daarvoor geen certificaat of diploma ontvangen. Terwijl er van die erkenning een enorm motiverende werking uit gaat. Ik ben bij uitreikingen geweest waarbij mensen voor het eerst in hun leven een certificaat ontvingen. Dan staat de hele familie te glunderen. Een en al trots."

Bieden van kansen

Binnen het NCP NLQF werkte Marijke als strategisch adviseur. Daarbij stond het ‘waarom’ van een instrument als het NLQF altijd op het netvlies. "Dit kwalificatieraamwerk heeft allereerst grote meerwaarde voor werknemers", benadrukt Marijke. "Het draagt bij aan het ontwikkelen van hun mogelijkheden in het kader van Leven Lang Ontwikkelen. Daarnaast helpt het ook bij het vertalen van de vraag van de arbeidsmarkt in trainingen en opleidingen. En last but not least: het NLQF biedt de kans om één enkel speelveld te ontwikkelen zonder schotten tussen privaat en publiek. Het gaat uiteindelijk om het bieden van kansen aan mensen. Wat dat betreft is het goed om naar landen als Ierland en Schotland te kijken. Daar is één organisatie verantwoordelijk voor het kwalificatieraamwerk, validering, kwaliteitsborging  en bijvoorbeeld credit rating."

Drijfveren en gelijkgestemden

Er zijn enkele drijfveren die voor Marijke in haar werk altijd belangrijk geweest zijn: samenwerken, zoeken hoe je aanvullend op elkaar kunt zijn, kijken of beleid te vertalen is naar de praktijk en omgekeerd. Wat dat betreft was ze bij het NCP NLQF beslist op haar plek. Maar ook de mensen met wie zij samenwerkte zorgde ervoor dat het werk interessant en leuk bleef. Naast de al eerder genoemde Karin van de Sanden, trok Marijke een tijdje op met Regina Kleingeld. En in programmadirecteur Tijs Pijls trof ze een gelijkgestemde waarmee ze ontwikkelingen in gang kon zetten en uitzocht hoe Europese instrumenten als het EQF en validation meerwaarde kunnen hebben als ze met elkaar verbonden worden voor het individu en de arbeidsmarkt. "Tijs is mijn maatje. We hebben echt wat mooie dingen ontwikkeld. Neem de microcredentials, waarmee je de uitkomsten van kleine leerervaringen, zoals een cursus of korte opleiding, kunt valideren en voorzien van een NLQF/EQF-niveau. Jaren geleden hadden we pilots in de zorg en techniek om vanuit deze samenhang te voorkomen dat mensen onnodig lang bijgeschoold moesten worden. Belangrijk daarin was om dat wat mensen al kunnen en kennen in beeld te krijgen, te waarderen en op basis daarvan verdere scholing volgen."

Missen

Ze gaat haar teamleden en de mensen die hebben geholpen om het NLQF op de kaart te zetten zeker missen. "Al wil ik natuurlijk wel op de hoogte blijven van wat er speelt. Weg is echt weg, vind ik. Maar ik zal het nieuws wel blijven volgen. Ik hoop echt dat het Nederlandse Kwalificatieraamwerk gemeengoed wordt. Dat je straks in vacatures ziet staan dat ze iemand zoeken op NLQF-niveau 4, dat de scheiding tussen formeel en non-formeel is opgeheven en we denken in kwalificaties. Daar ga ik de komende tijd over dagdromen. Daarnaast ga ik me op een andere uitdaging storten: ik zit in de cliëntenraad van een gezondheidszorgcentrum. Ik vind het nu eenmaal leuk om strategisch na te denken over hoe je kleine veranderingen kunt doorvoeren. Stap voor stap, zoals ik ook altijd  te werk ben gegaan, naast het plezier en het samen ergens voor gaan. Eerst zorgen dat de kwaliteit in orde is, dan pas echt aan het werk gaan en kijken of het zijn vruchten afwerpt." Stil zitten is dus voor Marijke ook in haar verlate pensioen – ze is nu 77 jaar – niet aan de orde. Dat zit simpelweg niet in haar DNA. Ontwikkelen doe je je leven lang.